Αναδρομή στη Γιουροβίζιον του 1998

Εισαγωγικά

Τον διαγωνισμό μετέδωσε για πρώτη φορά η Λετονία (για να μπει και να τον κερδίσει αντίστοιχα δύο και τέσσερα χρόνια αργότερα). Ακουγόταν έντονα ότι θα αναγνωριζόταν το κράτος της Παλαιστίνης, έτσι τα μέτρα ασφαλείας ήταν δρακόντεια. Καθιερώθηκε το televoting (μόνο η Τουρκία, η Ρουμανία και η Ουγγαρία δεν διέθεταν την ανάλογη υποδομή), σύστημα στο οποίο αντέδρασαν πολύ έντονα η Μάλτα και το Βέλγιο. Οι τηλεθεατές είναι αδύνατον να ψηφίσουν για τη χώρα τους, ενώ παράλληλα, κάθε νοικοκυριό έχει δικαίωμα τριών ψήφων. Επιπλέον, οι πέντε τελευταίες χώρες οφείλουν να αποστείλουν με φαξ τη βαθμολογία τους, εντός 15 λεπτών από την έναρξη της διαδικασίας, για να ελεγχθεί καλύτερα το τελικό αποτέλεσμα (βεβαίως υπάρχει πάντα ο κίνδυνος εκτροπής των ψήφων υπέρ της μιας ή της άλλης χώρας). H χρονιά σήμανε τα 60χρονα του BBC, έτσι η γιορτή για τους Βρετανούς ήταν διπλή. Κατά σύμπτωση, η 9^η Μαΐου ονομάζεται και «Europe Day», προς ανάμνηση της ομιλίας του τότε υπουργού εξωτερικών της Γαλλίας, Robert Schumann, το 1951, σχετικά με την επερχόμενη ένωση της Ευρώπης. 26 πόλεις ήταν υποψήφιες για τη διοργάνωση, αλλά προτιμήθηκε η συγκεκριμένη λόγω υποδομής και λόγω της θέσης της στο κέντρο της Αγγλίας. Η αίθουσα είχε 4000 θεατές. Επιπλέον, η Αγγλία ξαναπαίρνει το ρεκόρ διοργανώσεων της Γιουροβίζιον, προσφέροντας την 8^η (είχε φθάσει τις 7, όταν διοργάνωσε το 1982 για τελευταία φορά, αριθμό τον οποίο ισοφάρισε η Ιρλανδία το 1997). Αυστραλία, Καναδάς και Νότια Κορέα μεταδίδουν.

Κανονισμοί και άλλα

Μπαίνει ο κανονισμός τα τραγούδια να μην έχουν δημοσιευθεί με οποιονδήποτε τρόπο πριν από την 1^η Ιανουαρίου. Οι τηλεοράσεις στέλνουν πλέον γραπτή δήλωση από τους δημιουργούς ότι το τραγούδι δεν έχει κυκλοφορήσει, κάτι που γίνεται πριν από την εθνική επιλογή. Υπήρχε απαγόρευση τα τραγούδια να μην κυκλοφορούν εκτός της χώρας που εκπροσωπούν, πριν από τον διαγωνισμό, για να αποφεύγεται ο αθέμιτος ανταγωνισμός. Οι καλλιτέχνες, πάντως επιτρεπόταν να προωθήσουν τη συμμετοχή τους, κάνοντας εμφανίσεις σε τηλεοπτικά ή ραδιοφωνικά προγράμματα του εξωτερικού. Οι αντιδράσεις που είχαν δημιουργηθεί γύρω από τη συμμετοχή της Ισραηλινής transexual Dana International και του extreme τραγουδιστή από τη Γερμανία, Guildo Horn, προσέλκυσαν πάρα πολύ κοινό, έτσι οι τηλεθεάσεις ανέβηκαν κατακόρυφα.

Το πρώτο φιλμάκι

Το εισαγωγικό φιλμάκι (“Birmingham Old and New”) έδειξε το παρελθόν και το παρόν του Birmingham. Έπεσε το σήμα της εν λόγω Γιουροβίζιον και παρουσιάστηκε η ορχήστρα και η χορωδία. Οκτώ σάλπιγγες (οι Benes & Royals) δημιούργησαν μια φανφάρα (κάτι που είχε να γίνει από το 1964) και βγήκε ο παρουσιαστής Terry Wogan. Παρουσιάζει την Katrina ανάμεσα στο κοινό, η οποία φορά ένα κόκκινο αστραφτερό φόρεμα, à la Sestre!

Το δεύτερο φιλμάκι

Ακολουθεί ένα φιλμάκι με εικόνες από τη Γιουροβίζιον του 1960 (η πρώτη που φιλοξένησε το Λονδίνο), για να παρουσιάσει τη μυθική παρουσιάστρια Katie Boyle (1960, 1963, 1968, 1974), η οποία φορά ένα τεράστιο γιακά, όπως οι βασίλισσες του 19^ου αιώνα, αλλά και πολλά κοσμήματα. Έπονται -σε δορυφορική σύνδεση- οι ευχές από την προηγούμενη παρουσιάστρια, Carrie Crowley κι ο Wogan ευχαριστεί το RTÉ για τις συμβουλές του. Με σπαστά γαλλικά καλωσορίζει τη συμπαρουσιάστριά του Ulrika Johnson. Μαζί κάνουν αστειάκια για τη δυσκολία της γαλλικής γλώσσας. Ακολουθεί η εικόνα με όλους τους εκφωνητές «porte-paroles» σε παραθυράκια. Ο Wogan αποχωρεί, για να κάνει τον σχολιασμό.

Μερικά χαρακτηριστικά

Μόνη της πια, παρουσιάζει την ορχήστρα, το πρώτο βιολί και τον μαέστρο. Εύχεται καλή τύχη και ξεστομίζει ένα: «Bonne chance. Bon appetit. Bon voyage !!!» {Καλή τύχη. Καλή όρεξη. Καλό ταξίδι!}, κηρύσσοντας -κάπως ανορθόδοξα- την έναρξη του διαγωνιστικού μέρους. Το κοινό κτυπά ρυθμικά παλαμάκια στη μουσική της πρώτης καρτ-ποστάλ. Τα φιλμάκια αυτά, με υπόκρουση κομμάτια κλασικής ή ποπ μουσικής, κατέληγαν πάντα στη σημαία της χώρας που επρόκειτο να διαγωνιστεί. Απαράδεκτη η ελληνική, η οποία απεικονιζόταν πάνω σε μια πετσέτα, με την οποία κάποιος σκούπιζε τα οπίσθιά του και κυρίως η κυπριακή, με το νησί να φιγουράρει σαν έδεσμα πάνω σε πιάτο. Κάθε φορά δείχνουν το διευθυντή ορχήστρας, με τη σχετική λεζάντα. Κάτω αριστερά, αναγράφεται διαρκώς με άσπρα γράμματα η χώρα. Το σκηνικό ήταν λευκό και ασημί. Χρησιμοποιήθηκαν 13 κάμερες, ενώ υπήρχαν 40 θέσεις σχολιαστών μέσα στην αίθουσα, κρυμμένες πίσω από το auditorium.

Οι συμμετοχές

Τα «αποκαλυπτήρια» της Κροατίας, όπου πίσω από τη μαύρη κάπα κρυβόταν ένα λευκό φόρεμα, άρεσαν στο κοινό. Λίγο κακόηχοι οι στίχοι με τις αλλεπάλληλες παρηχήσεις (Nek’ me nema, nek’ me ne bude / Neka me bez tebe ne probude). Η Ελλάδα είχε ραντεβού με τον πάτο: τι κι αν η Διονυσία Καρόκη είπε άψογα το τραγούδι; Το οπτικό αποτέλεσμα ήταν ακαλαίσθητο. Η εξωτική παρουσία της Marie–Line άξιζε σίγουρα κάτι καλύτερο. Συμπαθητικός ο Ισπανός, γερμανικής καταγωγής, αλλά αφώνου και αταλάντου γωνία. Η Ελβετή «πλήρωσε» τις γυμνές φωτογραφίες της. Είχε και τον “κατσικοπόδαρο” Egon Egemann επί σκηνής. Καμία τύχη για ένα χιλιοακουσμένο Schlager… Αδικημένη η Σλοβακία με μία καλή τραγουδίστρια (‘μάγισσα’ τη λένε κάποιοι), την Katarína Hasprová και ίδιο τίτλο (σε άλλη γλώσσα) με το νικητήριο της Σερβίας το 2008 (“Modlitba”-“Molitva”).  Δυστυχώς η χώρα απείχε μετά από αυτό για 11 ολόκληρα χρόνια. Χαρούμενη η συμμετοχή της Πολωνίας, αλλά δεν έπεισε.

Ασημένιο φόρεμα, με τους ώμους έξω και φωνητικά στα μαύρα για το Ισραήλ. Παρά την έλλειψη φωνής –αλλά και ορχήστρας- (τραγούδησε με ένα φτωχό backing track το high-energy disco τραγούδι της) πήρε το βραβείο, κυρίως έχοντας τραβήξει την προσοχή όλων επάνω της. Ο Γερμανός Guildo Horn διασκέδαζε το κοινό σε όλες τις πρόβες. Έβγαλε την τυρκουάζ μπέρτα του έπαιξε κουδούνια για αγελάδες και κατέβηκε στο κοινό, φιλώντας κόσμο, μέχρι που ανέβηκε πάνω σε μια εξέδρα του σκηνικού. Αμφιλεγόμενη συμμετοχή, ένα από τα τραγούδια-τσίρκο, εξαιτίας των οποίων η Γιουροβίζιον έχει βγάλει κακή φήμη. Στα γκρι η Μαλτέζα Chiara, συνοδεία κεριών, μάγεψε το κοινό με την απλότητά της και «έσβησε από τον χάρτη» την αδιάφορη Ουγγαρία που ακολούθησε. Παθιασμένη ερμηνεία από τον Vili Resnik, η οποία θεωρείται από πολλούς –μάλλον άδικα- υπερβολική. Φωνάρα η Dawn Martin, αλλά το τραγούδι της Ιρλανδίας τετριμμένο.

Με παραδοσιακούς ήχους η Πορτογαλία, δεν περνά απαρατήρητη. Με χρυσό φόρεμα και κοσμήματα η αδικοχαμένη Malina Olinescu. Το τραγούδι της; Μάλλον λησμονημένο. Μπούστο, ράστα και μωβ σακάκι για την Imaani, το τραγούδι της οποίας είχε έντονο airplay σε όλη την Ευρώπη. Στα πέτσινα με μπλε πουκάμισο ο Μιχάλης Χατζηγιάννης, «τα έδωσε όλα» λόγω τεχνικού προβλήματος (δεν άκουγε καλά), αλλά και μιας ερωτικής απογοήτευσης που είχε εκείνες τις ημέρες. Εκπληκτική ερμηνεία από την Edsilia, σε ένα μοντέρνο τραγούδι, το οποίο θα μπορούσε άνετα να είχε κερδίσει. Η Σουηδία, ντυμένη στα μαύρα, αποτίνει φόρο τιμής στην αδικοχαμένη πριγκίπισσα Diana. Ευχάριστη έκπληξη το Βέλγιο που ήταν outsider με άνετες παρουσίες επί σκηνής.

«Αυτή θα έπρεπε να είναι η ελληνική συμμετοχή: είναι ντυμένη σαν την Πηνελόπη» ήταν το σχόλιο του Terry Wogan για την Φινλανδία. Παράξενα μουσικά όργανα και ρουνικά σύμβολα σε ένα ατμοσφαιρικό τραγούδι. Αν το είχε άλλη χώρα κι αν η Marika (Ελληνίδα είναι σίγουρα!!!) δεν είχε φριχτό πονόλαιμο, θα είχε εκτοξευθεί στον πίνακα. Τι κι αν η νορβηγική αποστολή τόνιζε δεξιά-αριστερά ότι ο καστανόξανθος Lars Fredriksen είναι παντρεμένος; Έκαψε καρδιές. Πουλοβεράκι φορεμένο με στυλ, πιασάρικο τραγούδι και μία άνετη ερμηνεία. Παρά το τρακ, ο Koit Toome, άξιζε παραπάνω. Σεμνός και μετρημένος έπαιξε και πιάνο. Κάπως ξεπερασμένη η συμμετοχή της Τουρκίας, θύμιζε φεστιβάλ παλιότερων δεκαετιών. Κάτι σκοτεινό είχε η παρθενική παρουσία της Π.Γ.Δ.Μ., με βαλκανική χροιά, θυμίζοντας συμμετοχές της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας. Τις επόμενες χρονιές ο Vlado Janevski ακολουθούσε τις αποστολές της χώρας του (είχε θεαθεί σε πολλά πάρτι και… μπουφέδες).

Το μεγαλειώδες διάλειμμα

Στο τέλος, βγαίνει η παρουσιάστρια κι ακολουθεί το reminder. Βγαίνει η κάρτα «Lines are now open for 5 minutes», αλλά και ο Wogan για διευκρινήσεις. Ακολουθεί το μεγαλειώδες διάλειμμα «Jupiter, The Bringer of Jollity». Ήταν το πρώτο από τα επτά μέρη της ορχηστρικής σουίτας “The Planets” (1914-6), του συνθέτη, Gustav Holst. Στη σκηνή εμφανίστηκαν 200 καλλιτέχνες, με επικεφαλής την Κορεάτισσα βιολονίστα Vanessa Mae και την υψίφωνο Lesley Garrett (κάνει τη μεγαλύτερη κορώνα που ακούστηκε ποτέ στη Γιουροβίζιον). Μαζί τους η μπάντα ξύλινων πνευστών Clan Sutherland Pipe Band, ο μουσικός πνευστών οργάνων Andy Findon, η αρπίστα Carys Hughes, το φολκλορικό χορευτικό γκρουπ Nachda Sansaar, η ανδρική χορωδία Canoldir Male Choir, η μπάντα χάλκινων πνευστών Grimethorpe Colliery Band, το αφρικανικό χορευτικό γκρουπ Patti Boulaye’s Sun Dance. Στόχος να τονιστεί η πολυπολιτισμικότητα του Ηνωμένου Βασιλείου.

Η βαθμολογία

Η Ulrika επανέρχεται, φορώντας ένα γκρι και άσπρο φόρεμα (σχεδιασμένα από τη Verity Lewis), με αβυσσαλέο ντεκολτέ και μας προετοιμάζει για το τι θα ακολουθήσει (βραβεία, παρουσίαση της scrutineer Christine Marchal-Ortiz, βαθμολογία). Το green-room είναι γεμάτο monitors, ενώ η ίδια βρίσκεται σε stand, δίπλα στον πίνακα. Υπάρχει –για πρώτη φορά τρισδιάστατος- ο χάρτης της Ευρώπης (με κίτρινο χρώμα, όσες παίρνουν μέρος), όπου γίνεται ζουμ στην εκάστοτε χώρα ή / και αναβοσβήνουν οι χώρες. Αστεράκια με τους βαθμούς πηγαίνουν, κάνοντας τούμπα, σε όποια ψηφίζεται. Εναλλακτικά, τα αστέρια πέφτουν πάνω στο χάρτη, όπου κοκκινίζουν (1-5) ή κιτρινίζουν (6-12) οι χώρες και ανυψώνονται σε 3D. Όποια ψηφίζει, αναγράφεται πάνω πάνω. Οι εκφωνητές φαίνονται πάνω αριστερά στην οθόνη, μέχρι να δώσουν και το 3άρι. Στο εκάστοτε προπορευόμενο κυματίζει η σημαία του. Το όνομά της δυσκόλεψε τους εκφωνητές, αφού ο Κροάτης την αποκάλεσε Lulrika, κι ο Αλέξης Κωστάλας Ulrítsa.

Η βράβευση

Οι νικητές σπεύδουν προς τη σκηνή, ενώ η γκριμάτσα της Chiara για την αποτυχία της είναι χαρακτηριστική. Επανέρχονται οι φανφάρες, τις κοροϊδεύουν οι παρουσιαστές και η Katrina. Λένε ένα: «We can’t find them!», αλλά έρχονται. Οι συντελεστές παίρνουν το βραβείο τους και αποχωρούν από τη σκηνή. Η Dana International βγαίνει με τεράστια σημαία του Ισραήλ και τα γνωστά φτερά παπαγάλου. Γίνεται η αποφώνηση από τους δύο με την Katrina στη μέση. Reprise και τίτλοι. Στη μέση του τραγουδιού της, απευθύνεται στον κόσμο και διαβεβαιώνει ότι θα τους δει όλους την επόμενη χρονιά στη χώρα της. Ακολουθεί η απόλυτη αποθέωση από τους θεατές.

Τα παρατράγουδα με τους παρουσιαστές

Ήταν η πρώτη φορά, όπου κανένας παρουσιαστής δεν καταγόταν από τη φιλοξενούσα χώρα (ο Terry Wogan ήταν Ιρλανδός και η Ulrika Jonsson Σουηδή). Εκείνη (31 ετών τότε) ξεκίνησε με το δελτίο καιρού και αργότερα παρουσίαζε διάφορα προγράμματα. Εγγονή διάσημου τενόρου, την έλεγαν πειραχτικά «Ulrika-ka-ka-ka». Επίσης ψηφίστηκε στη χώρα της ως η Σουηδή με τα ωραιότερα οπίσθια. Όσο για τον Terry Wogan, παρουσιαστή πλήθους εκπομπών, το 1998 έκλεισε 21 χρόνια ως σχολιαστής. Αξίζει να σημειωθεί ότι υπήρξαν πολλές αντιδράσεις από τα δηκτικά και εμπαθή σχόλιά του, έτσι οι οργανωμένοι φαν του Ηνωμένου Βασιλείου ζήτησαν επίσημα από το BBC να παυτεί, κάτι που δεν έγινε. Οι δυο τους, όχι μόνο δεν έδωσαν press-conference, αλλά εμφανίστηκαν στο Birmingham μόλις την Πέμπτη και κατηγορήθηκαν ως μη επαγγελματίες.

Βασιλικές παρουσίες

Την ίδια μέρα έγινε επίσημο banquet, με επίσημους καλεσμένους τον Κάρολο και την Camilla Parker-Bowles, οι οποίοι παρακολούθησαν και μία από τις πρόβες. Ασκήθηκε έντονη κριτική από τις εφημερίδες ότι κανένα μέλος της βασιλικής οικογένειας ούτε ο Πρωθυπουργός παρευρέθηκαν, αν και συνέπιπτε ο διαγωνισμός με την αγγλική προεδρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Trivia

• Έγινε λάθος στην ισπανική ψηφοφορία: μπέρδεψαν τις 3.059 ψήφους της Γερμανίας ως 359, έτσι εκ των υστέρων διορθώθηκε από την EBU η βαθμολογία. Δόθηκε στη Γερμανία το 12 (αντί για το Ισραήλ), ενώ ακολούθησαν κι άλλες αλλαγές. Αλήστου μνήμης η εκφωνήτρια Belen με τις… χαριτωμενιές της.
• Ο συνθέτης της ελληνικής συμμετοχής, Γιάννης Βάλβης, διαφώνησε έντονα με τον σκηνοθέτη Geoff Posner για τα πλάνα. Ζητήθηκε να μπει Έλληνας σκηνοθέτης, αλλά αυτό δεν έγινε δεκτό. Ακολούθησε διαμαρτυρία τόσο στην συνέντευξη Τύπου, όσο και σε μια πρόβα, όπου σηκώθηκε όρθιος. Μίλησε για μεροληψία υπέρ της συμμετοχής του Ισραήλ. Η ΕΡΤ απείλησε να αποσυρθεί, αλλά το μετάνιωσε. Το αποτέλεσμα; Η EBU του αφαίρεσε τη διαπίστευση και δεν του επέτρεψε να ανέβει στη σκηνή (κάτι που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ), αναγκάζοντάς τον να δει τον διαγωνισμό από το ξενοδοχείο.
• Η Ελλάδα πήρε ένα 12άρι από την Κύπρο και τίποτε άλλο. Το τραγούδι γράφτηκε το… 1978!

• Την ελληνική μετάδοση παρέχει ο Γιώργος Μητρόπουλος, λόγω εγκυμοσύνης της Δάφνης Μπόκοτα. Στο ραδιόφωνο ο Δημήτρης Κωνσταντάρας. Στην Ισλανδία σχολιάζει ο Paul Oscar (ISL 97). Βαθμούς για τη Γαλλία δίνει η Marie Myriam (FRA 77), για την Πορτογαλία η Lucia Moniz (POR 96) και για τη Γερμανία η Nena (με το διεθνούς φήμης χιτ “99 Balloons”), η οποία έκανε ατέλειωτα σαρδάμ.
• Η Γαλλία είχε μεγάλες προσδοκίες για τη Marie Line. Της έκαναν ειδικό σώου (με 29% τηλεθέαση), με παρουσιαστή τον ολλανδό Dave (επιλογή NL 69), καλεσμένη τη Dana International και καλλιτέχνες, όπως οι: Marie Myriam, Serge Lama, Patrick Juvet, Hugues Aufray, Plastic Bertand, Isabelle Aubret, αλλά και τις σχολιάστριες Native. Τραγούδησαν ζωντανά η Corinne Hermès, ο Guy Mardel, και η Jeanne Manson. Την επόμενη μέρα, είχαν αδειάσει τα ράφια στα δισκοπωλεία, αποσύροντας το single και τελειώνοντας την καριέρα της.

• Η Τουρκία παραλίγο να αποκλειστεί, καθώς ο μαέστρος δεν μπορούσε να κρατήσει το tempo και το τραγούδι ξεπερνούσε τα τρία λεπτά στις πρόβες.
• Μια από τις πιο ντροπιαστικές στιγμές όλων των εποχών διαδραματίστηκε λόγω του απρεπούς σχολίου σχετικά με την ηλικία μιας εκφωνήτριας. Βγαίνει λοιπόν η Conny Van Den Bosch (NL 65), που έδινε τα ολλανδικά αποτελέσματα, στην οποία η Ulrika είπε: «Yes, you’ve taken part. A long time ago, wasn’t it?», με το κοινό να αντιδρά έντονα.

• Ο Anongkarat Unyawong, ένας 24χρονος Ταϊλανδός σπουδαστής της σχολής κοσμηματοποιίας του Birmingham σχεδίασε το τρόπαιο. Παράλληλα, δόθηκε στους συντελεστές του νικητήριου τραγουδιού ένα γυάλινο κύπελλο με χαραγμένο το ακρωνύμιο ESC, δια χειρός Susan Nickson.

• Η Π.Γ.Δ.Μ. κάνει το ντεμπούτο της. Βέλγιο, Φινλανδία, Ρουμανία και Σλοβακία επιστρέφουν, ενώ οι Αυστρία, Βοσνία, Δανία, Ρωσία και Ισλανδία δεν μπορούν να λάβουν μέρος λόγω χαμηλού Μ. Ο. Η Ιταλία αρχίζει την αποχή, η οποία κράτησε 13 ολόκληρα χρόνια. Μάλιστα, δεν μετέδωσε καν τον διαγωνισμό.
• Λόγω ασυνεννοησίας ανάμεσα σε τρία κανάλια (ORT, Channel One, Channel Russia) ή λόγω του ότι δεν συμμετείχε η χώρα, η Γιουροβίζιον δεν μεταδόθηκε. Ακούγεται πάντως ότι είχε ήδη επιλεγεί η Tatyana Ovsienko με το  “Solntse moyo”. Μολονότι η Ρουμανία το 1997 δεν μετέδωσε και η Λιθουανία το 1998 έδειξε το σώου έξι μέρες μετά, στη Ρωσία δεν επετράπη – ως τιμωρία- να λάβει μέρος το 1999. Δύο μέτρα και δύο σταθμά!

• Τις δύο φορές που εμφανίστηκε ο βιολιστής Egon Egemann στον διαγωνισμό (το 1990 και το 1998) η Ελλάδα βρέθηκε στη χειρότερη θέση μέχρι τότε.

• H Σουηδία είχε τετραπλή γυναικεία εκπροσώπηση εκείνη τη βραδιά: η παρουσιάστρια Ulrika Johnson, η Jill Johnson για τη Σουηδία, η Marika Krook για τη Φινλανδία και η Ελβετο-Σουηδέζα Gunvor για την Ελβετία.
• Η νίκη της τρανσέξουαλ Dana International, αποδόθηκε αφενός στην ιδιαιτερότητά της, αφετέρου στο γεγονός ότι ήταν τα 50 χρόνια από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ (το 1978, οπότε κέρδισε για πρώτη φορά, ήταν τα 30χρονα, ενώ το 2018 τα 70χρονα).
• Επιπλέον, οι πέντε πρώτες στην κατάταξη είναι εν δυνάμει θύματα ρατσισμού (μια τρανς, δύο έγχρωμες, μία υπέρβαρη, μια ξανθή, όλες δε γυναίκες).

• Αξίζει ακόμα να σημειωθεί ότι πάρα πολλά τραγούδια έχουν το θέμα της rupture (χωρισμός) και της χαμένης αγάπης.
• Το μηδενικό που πήρε η Ελβετία ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι κυκλοφόρησαν άσεμνες φωτογραφίες της Gunvor.
• Η συμμετοχή του κωμικού Guildo Horn προκάλεσε πολλές αντιδράσεις από τον Γερμανικό Τύπο, ωστόσο το κοινό τον στήριξε, η δε τηλεθέαση ανέβηκε κατακόρυφα. Ως φαιδρή και υπερβολική αντιμετωπίστηκε από τον σλοβενικό Τύπο η ερμηνεία του Vili Resnik.

• Υπήρχε πρόβλημα με τα ακουστικά του Μιχάλη Χατζηγιάννη, ο οποίος αναγκάστηκε να φωνάζει, αντί να τραγουδά.

• Στην Ουγγαρία είχε επιλεγεί με εθνικό τελικό η Erika Zoltán με το “Csak Neked!”, όμως είτε λόγω εγκυμοσύνης, είτε διότι το τραγούδι είχε ακουστεί το 1991, αντικαταστάθηκε από τον Charlie, ο οποίος δεν είχε μετάσχει καν στον εθνικό τελικό. Ακολούθησε αποχή 7 χρόνων.

• Τον ντράμερ της Γερμανίας Elute (Rainer Kind) τον είχαμε δει και το 1989 για το Λουξεμβούργο.

• Τις ευχές τους στον Mikel Herzog έδωσαν οι δύο νικήτριες της Ισπανίας Salome και Massiel, οι οποίες παραλίγο να τσακωθούν. Μάλλον δεν του έφεραν τύχη…
• Ο Terry Wogan είναι ο τρίτος, μετά από τους παρουσιαστές του 1978, που έκανε την παρουσίαση, αλλά και τον σχολιασμό.
• Η τελευταία ορχήστρα που έμελλε να πρωταγωνιστήσει στη Γιουροβίζιον ήταν η BBC Concert’s Orchestra με 60 μέλη και στενή συνεργασία με το BBC Radio 2, το οποίο μετέδιδε ζωντανά (με τον κορυφαίο Ken Bruce) και έκανε πλήθος αφιερωμάτων στο διαγωνισμό. Τελευταίος μαέστρος όλων των εποχών ο Aleksandar Džambazov, ο οποίος διηύθυνε την παρθενική συμμετοχή της Π.Γ.Δ.Μ.

• Σχολιάστηκαν ιδιαίτερα το ρούχο της Danijela (ως μέλος των Magasin μετείχε το 1995), η ελληνοπρεπής εμφάνιση της Φινλανδής Marika Krook (που τραγούδησε με κλεισμένο λαιμό εκείνο το βράδυ), η φωνή της Dawn Martin με χαρακτηριστικά έγχρωμων ερμηνευτριών, η ανορθόδοξη παρουσία του Guildo Horn, η παρουσία στα φωνητικά του José Cid (είχε φέρει το 1980 την καλύτερη θέση της Πορτογαλίας μέχρι το 1996) και του γιουρονικητή Paul Harrington.

• Η Μαλτέζα Chiara έκλαψε πολύ για τη θέση που πήρε. Μολαταύτα 6000 κόσμος την περίμενε στο αεροδρόμιο, όπου της έγινε υποδοχή ηρωίδας.
• Το Ισραήλ είναι η μόνη χώρα που κέρδισε και δεν μετείχε καν την επόμενη χρονιά (1980), αλλά και η πρώτη χώρα που απείχε μια χρονιά και μετά κέρδισε (1998).
• Από τους καλλιτέχνες της χρονιάς έμελλε να δούμε ξανά την Dana International, την Edsilia, την Chiara και τον Koit Toome. Μάλιστα ο τελευταίος, με 19 χρόνια απόσταση (1998-2007) είναι 4ος στον κατάλογο με τα ρεκόρ επανεμφάνισης, μετά από την Άννα Βίσση (24 χρόνια), την Marie Bergman (22) και τον Jean-Claude Pascal (20), ισοψηφώντας με τον Tommy Körberg (19).

• Η έντονη παρουσία στα charts του “Diva”, αλλά και του “Where are you” έδειξαν ότι η Γιουροβίζιον έπρεπε πλέον να γίνει πιο mainstream κι όχι ένας παρωχημένος διαγωνισμός. Κάπως έτσι καταργήθηκε η ορχήστρα και ο περιορισμός των εθνικών γλωσσών. Τέλος, η τριπλέτα Gina G, Katrina, Dana International προετοίμασε αυτή τη μεγάλη στροφή, αλλά και την ευρύτερη αποδοχή από straight και gay κοινό, με τις τηλεθεάσεις να ανεβαίνουν κατακόρυφα.

Dimitrios Mantzilas

See author's posts